W wielu kulturach są symbolem odradzającego się życia. W kuchni polskiej na wiele sposobów przyrządzane są jajka kurze, kacze, gęsie, przepiórcze i strusie, jednak do najpopularniejszych należą jajka kurze. Od niepamiętnych czasów jajka były uważane za zdrowe, aż do lat siedemdziesiątych kiedy to wypowiedziano wojnę cholesterolowi, który w znacznym stężeniu występuje w żółtku. Przeprowadzone naukowe badania nie potwierdziły jednak bezpośredniej zależności między spożywaniem jajek a wzrostem cholesterolu w organizmie (zawartość cholesterolu we krwi człowieka zależy od wielu czynników; genów, wieku, wagi, chorób, złej przemiany materii, a także od aktywności fizycznej), dlatego dzisiaj jajka wracają do łask, a w ich wartość odżywczą nie wątpią nawet ci, którzy za nimi nie przepadają.
Co za tym warto wiedzieć o jajkach, Kulinarek podpowiada.
Jajka kurze – praktycznie używa się ich do wszystkiego, do kremów, ciast, naleśników, omletów, panierek i sałatek, można z nich przyrządzić pastę jajeczną lub inne doskonałe przystawki na każdą okazję, Kulinarek poleca Przystawki na każdą okazję (jaja faszerowane, pastę jajeczną z serem wg receptury Kulinarka), doskonale też sprawdzają się jako dodatek do białego barszczu, zupy szczawiowej lub do żurku, Kulinarek poleca Zupy, najpopularniejszą potrawą jest oczywiście jajecznica, jajecznica na boczku, jajecznica ze szczypiorkiem, jajecznica z cebulą czy też jajecznica z pomidorami, Kulinarek poleca Potrawy (jajecznice wg receptur Kulinarka), równie smaczne jak jajecznica są jajka sadzone, jajka gotowane na miękko (ten sposób sprawia, że zachowują wszystkie cenne wartości odżywcze) oraz jajka gotowane na twardo Zobacz Info; Rady dotyczące gotowania jajek.
Jajka kacze – większe od kurzych, odznaczają się dużą zawartością i objętością żółtka, są wyraziste w smaku, nadają się do faszerowania, zagęszczania sosów i zup, można je też gotować i smażyć, stanowią dobry dodatek do sałatek i przekąsek, rzadko wykorzystuje się je w kuchni polskiej.
Jajka gęsie – większe od kurzych są dość tłuste, posiadają oleisty, wyrazisty smak, nadają się do ciast, wypieków oraz do faszerowania, można je też gotować i smażyć jak jajka kurze, rzadko wykorzystuje się je w kuchni polskiej.
Jajka przepiórcze – trzykrotnie mniejsze od kurzych (4 jajeczka mogą zastąpić 1 jajko kurze), posiadają beżową, nakrapianą skorupkę, zawierają proporcjonalnie tyle samo kalorii, białka i cholesterolu co jajka kurze, ugotowane na twardo (gotować około 3 minut) nadają się do przyrządzania przekąsek, w sprzedaży występują w postaci świeżej i marynowanej.
Jajka strusie – ośmiokrotnie większe od kurzych, posiadają jasną, twardą skorupkę (grubość skorupki wynosi około 2 – 3 mm, jest 10-krotnie grubsza od skorupki jajka kurzego, skorupkę jajka strusiego najlepiej jest przepiłować ząbkowanym nożem), nadają się do smażenia i gotowania, jedno jajko waży około 1,5 kg, jajecznica z jednego jajka wystarczy na 8 – 10 porcji.
Przy mnogości zastosowań jajek kurzych, zrozumiałym jest, że występują w wielu rodzajach, które można podzielić ze względu na system produkcji oraz wielkość. Każde jajko sprzedawane w sklepie oznaczone jest cyframi, ciąg cyfr to symbole fermy, z której jajko pochodzi, najważniejszą jest pierwsza cyfra, bowiem oznacza w jaki sposób na fermie hodowane są kury a tym samym w jaki sposób zostało wyprodukowane jajko; cyfra 0 – oznacza chów ekologiczny, kury nie dostają żadnych pasz z hormonami czy antybiotykami, cyfra 1 – oznacza chów na wolnym powietrzu, kury dzień spędzają na zewnątrz, cyfra 2 – oznacza chów ściółkowy, kury dostają paszę i przebywają w zamknięciu na ściółce mogąc się poruszać, cyfra 3 – oznacza chów klatkowy, kury dostają paszę i przebywają zamknięte w klatkach, ze względu na wielkość w sklepie można kupić jajka w czterech rozmiarach; bardzo duże oznaczone symbolem XL, duże oznaczone symbolem L, średnie oznaczone symbolem M, małe małe oznaczone symbolem S.
Sprawdzanie świeżości – jajko świeże posiada białko przejrzyste, zwarte, przylegające do żółtka, natomiast żółtko jest kuliste, gładkie, bez plam. Świeżość jajka można sprawdzić przez; potrzęsienie – jeśli potrząsając jajkiem nic nie słychać, to jajko jest świeże, jeśli słychać chlupotanie to jest stare, przez włożenie do wody – jeśli jajko włożone do wody zostanie na dnie, to jajko jest świeże, jeśli będzie się nieco unosiło, to nie jest pierwszej świeżości ale nadaje się do spożycia, jeśli wypłynie, to jest stare i lepiej je wyrzucić, przez rozbicie – jeśli białko rozbitego jajka utworzy grubą warstwę wokół żółtka, to jajko jest świeże, jeśli białko się rozleje, to jest stare.
Przechowywanie – bez względu na wielkość oraz system produkcji należy je przechowywać w lodówce bez mycia (umyte tracą naturalną osłonkę chroniącą je przed zepsuciem, należy je myć dopiero tuż przed użyciem), układając je szerszą podstawą do góry, przechowywane w lodówce zachowują świeżość do 2 – 3 tygodni, przechowywane w warunkach chłodniczych zachowują świeżość maksymalnie do 6 tygodni.
Info Kulinarka
Kulinarek poleca; Rady dotyczące gotowania jajek ; Właściwości lecznicze jajek
Kulinarek poleca; Potrawy ; Zupy ; Przystawki na każdą okazję